چکيده

نههاي شکارگر نقش اساسي در کنترل بيولوژيک آفات گياهي دارند. شکارگري درونرستهاي )IGP( يک پديدهي شايع بين شبکه غذايي بندپايان است که شامل رقابت و شکارگري بين دو گونه با منبع غذايي مشترک است. کنه شکارگر -Athias swirskii Amblyseius Henriot يکي از گونههاي مهم ميباشد که غير بومي ايران بوده و در برخي گلخانههاي ايران به عنوان عامل کنترل بيولوژيک عليه تريپسها و سفيدبالکها استفاده ميشود. کنه شکارگر Arutunjan and Wainstein bagdasarjani Typhlodromus بومي ايران بوده و پتانسيل کاربرد در برنامههاي کنترل بيولوژيک را دارد. اطلاعاتي در مورد امکان تغذيه و شکارگري اين دو گونه از همديگر در دست نيست. لذا در اين تحقيق توانايي مادههاي بالغ هر يک از دو گونه شکارگر در تغذيه از لاروهاي يکديگر )طعمه درونرستهاي( در حضور و عدم حضور مراحل نابالغ متحرک کنه تارتن دولکهاي Koch urticae Tetranychus )طعمه برونرستهاي( به مدت 5 روز متوالي درون واحدهاي آزمايشي )بستر برگي درون پتري( بررسي شد و اولين طعمه انتخاب شده، زمان اولين حمله )در يک دوره 8 ساعته براي ثبت اولين حمله موفق( و نرخ شکارگري روزانه ثبت شد. تعداد تکرارها 17-18 عدد کنه شکارگر در هر تيمار بود. در عدم حضور کنه تارتن، ميانگين زمان اولين حمله موفق شکارگر bagdasarjani .T به لاروهاي swirskii .A 5/33±162 دقيقه و اين زمان براي شکارگر swirskii .A در حمله به لاروهاي bagdasarjani .T 6/1±68/8 دقيقه بود که اختلاف معنيداري بين اين دو گونه شکارگر در حمله به لاروهاي گونه شکارگر مقابل وجود داشت. شکارگر bagdasarjani .T به طور متوسط روزانه 1/0±39/1 عدد از لاروهاي شکارگر swirskii .A تغذيه کرد در حاليکه افراد بالغ swirskii .A روزانه 4/0±5/9 عدد از لاروهاي شکارگر مقابل را مورد تغذيه قرار دادند و اختلاف بين اين دو معنيدار بود. اما در حضور طعمه برونرستهاي، اولين طعمه انتخاب شده در گونه bagdasarjani .T )16 از 17 تکرار( و swirskii .A )9 از 18 تکرار( طعمه برون رستهاي بود. ميانگين زمان اولين حمله موفق مادههاي bagdasarjani .T به لارو swirskii .A و کنه تارتن دولکهاي به ترتيب 60 و 7/±25 دقيقه بود )داراي اختلاف معنيدار(. اما زمان اولين حمله شکارگر  .A swirskii به لارو bagdasarjani .2T/0±3/4 دقيقه و کنه تارتن 2/6±9/13 دقيقه بود )بدون اختلاف معنيدار(. تغذيه روزانه  .T bagdasarjaniاز لاروهاي swirskii .A )7/0±34/0( و کنه تارتن )2/0±5/3( داراي اختلاف معنيداري بود. همچنين مادههاي  .A swirskii روزانه به ترتيب 34/±8/8 و 28/±8/5 عدد از لاروهاي bagdasarjani .T و کنه تارتن دولکهاي تغذيه کردند و اختلاف مشاهده شده معنيدار بود. بر اساس آزمايش اوليه ذکر شده، به نظر مي رسد ارتباط شکارگري درونرستهاي در حضور کنه تارتن تاثير چنداني بر شکارگري گونه غير بومي از لاروهاي شکارگر بومي ندارد و اين ارتباط به ضرر گونه بومي است. اگرچه بررسيهاي تکميلي براي اطلاع دقيق از برهمکنش بين دو گونه شکارگر ذکر شده لازم است