Home :: Academic Members :: News

view:38199   Last Update: 2024-3-15

Hossein Asakereh

حسین عساکره و لیلا حسینجانی
واکاوی فضایی مجموع فراوانی سالانۀ بارش‌های شدید و خیلی ‏شدید ناحیۀ خزری
An analysis of spatial autocorrelation of sum annually frequency of heavy and very heavy precipitation occurrence in Caspian region
Abstract


بارش عنصری اقلیمی با وردایی زمانی- مکانی بسیار بالاست. از جلوه‏های وردایی بارش مقادیر فرین آن است که با پیامدهای محیطی– انسانی و به‏سبب تأثیرات گسترده در ساختارهای فیزیکی و انسانی در کانون مطالعات اقلیمی است. بنابراین، بررسی این نوع بارش‏ها در ناحیه‏ای که قطب کشاورزی است و، از طرفی، این بارش‏ها یکی از مخاطرات طبیعی است اهمیت دارد. به‏منظور واکاوی فضایی مجموع فراوانی سالانة بارش شدید (آستانه‏های صدک 90-95، 95-99) و خیلی ‏شدید (صدک 99 و بیشتر)، از داده‏های میان‏یابی‏شدة بارش روزانه طی بازة 1966-2016 استفاده شد. برای شناسایی الگوی پراکنش مکانی از آمارة موران و Gi* استفاده شد. با توجه به مقدار نمایة موران کلی 9/0 (سطح اطمینان 99درصد)، الگوی فضایی برازندة بارش‏ها الگوی خوشه‏ای است. در گروه بارشی شدید، بیشتر الگوهای خوشه‏ای مثبت در بخش‏های مرکزی و غربی و بارش خیلی شدید بیشتر در بخش شرقی، مرکزی و ناخوشه‏ها در گروه اول و دوم بیشتر در بخش شرقی و در گروه سوم در بخش‏های مرکزی و جنوب‏ غربی ناحیه است. آزمون Gi* فراوانی خوشه‏هایی با ارزش بالا و پایین را تأیید می‏‏کند. در بررسی روابط مکانی با آمارة دومتغیرة موران، طول جغرافیایی و ارتفاعات البرز بیشترین تأثیر را در رخداد بارش‏ها دارند.

 

 

Copyright © 2024, University of Zanjan, Zanjan, Iran
master[at]znu.ac.ir