چکيده

آگاهی کمی از خصوصيات هيدروليکی خاک مانند منحنی رطوبتی و هدايت هيدروليکی خاک در شبيه­ سازی جريان و پديده‌های انتقال در کشاورزی و هيدرولوژی ضروری می‌باشد. روش‌های مستقيم زيادی برای اندازه‌گيری خصوصيات هيدروليکی خاک وجود دارند. اما متأسفانه بيشتر روش‌های موجود وقت­گير و پر هزينه می‌باشند. چاين و همکاران روش تک پارامتری را برای تخمين پارامتر‌های منحنی رطوبتی فردلاند و ژيانگ با استفاده از آناليز رگرسيونی بدست آوردند. اين روش برای برآورد پارامتر‌های معادله منحنی رطوبتی به يک نقطه اندازه‌گيری شده منحنی رطوبتی (نقطه­پايه‌ای) نياز دارد. تحقيق حاضر به منظور بررسی کارائی روش مذکور در پيش‌بينی منحنی رطوبتی خاک و آب قابل استفاده گياه صورت گرفت. 45 خاک از بانک داده UNSODA و 42 خاک، از خاک‌های مورد مطالعه در کشور با خصوصيات هيدروليکی متفاوت انتخاب شد. کمترين مقدار ريشه ميانگين مربعات خطا (RMSE) روش مذکور در برآورد رطوبت در مکش‌های مختلف در خاک‌های UNSODA و ايران زمانی بود که مکش 33 کيلوپاسکال به عنوان نقطه پايه‌ منحنی رطوبتی مورد استفاده قرارگرفت. ضريب تبيين بالا (0/96 = R2) و RMSE پايين (0/026 RMSE =) بين رطوبت اندازه‌گيری شده و برآورد شده در خاک‌های ايران نشان‌داد که روش به خوبی قادر به پيش‌بينی‌ منحنی رطوبتی خاک می‌باشد. خطای پايين (0/038 = RMSE) و همبستگی  مثبت و معني­ دار  بين رطوبت قابل استفاده پيش‌بينی شده و اندازه‌گيری شده نشان‌داد که روش فوق‌الذکر علاوه بر منحنی رطوبتی به خوبی قادر به پيش‌بينی رطوبت قابل استفاده گياه در تمام خاک‌های مورد مطالعه می‌باشد. مقايسه نتايج نشان‌داد که روش تک پارامتری مذکور نسبت به برخی از توابع انتقالی ارائه شده در کشور دارای کارائی بالاتری در برآورد منحنی رطوبتی خاک می‌باشد.