چکيده

در تحقیق حاضر یک الگوی تخصیص یارانه بر اساس مفاهیم پایه‌ای بهینه‌سازی در اقتصاد، تدوین شده است.  کاربرد این الگو با به‌کارگیری آن در تخصیص یارانه حق‌بیمه به غلات (ذرت، جو دیم، گندم دیم، جو آبی و گندم آبی) مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این الگو فرض ‌شده سیاستگزار به نمایندگی از جامعه به دنبال حداکثرسازی مطلوبیت اجتماعی است که سطح مطلوبیت با افزایش پوشش بیمه‌ای این محصولات در زمین‌هایی که بهره‌وری بالاتری دارند افزایش می‌یابد. در الگوی تدوین‌شده علاوه بر محدودیت بودجه برای پرداخت یارانه، اطلاعات مربوط به تمایلات کشاورزان به پرداخت حق‌بیمه که در تابع تقاضای ایشان منعکس است به عنوان یک عامل تعیین‌کننده، که در مقابل سیاستگزار برای دستیابی به اهدافش قرار دارد، مورد توجه قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد که تخصیص بهینه یارانه‌ها، تحت تأثیر عواملی از جمله عملکرد محصولات، حق‌بیمه اکچواری، کشش قیمتی تقاضای بیمه و نیز سطح بیمه فعلی می‌باشد. به علاوه، تخصیص بهینه یارانه‌ها منجر به بازتوزیع بودجه در مناطق مختلف تولیدکننده غلات می‌شود و سبب توزیع متعادل‌تر این اعتبارات می‌شود. در آخر اینکه، نتایج مشخص کرد که تخصیص یارانه ها با هدف افزایش بهره‌وری موجب افزایش کارایی تخصیص بودجه به میزان متوسط 17 درصد می‌شود.