چکيده

پدیده گردوغبار در کنار سایر پدیده‌های اقلیمی بخش کشاورزی را تحت تأثیر قرار داده و بر سود و رفاه کشاورزان تأثیر گذاشته است. در دهه‌های اخیر پدیده گردوغبار به‌ویژه در غرب ایران به یکی از معضلات محیط‌زیستی تبدیل شده است. در پژوهش حاضر تأثیر متغیرهای اقلیمی و پدیده گردوغبار بر رفاه ذرت‌کاران استان خوزستان در دوره 1395-1379 بررسی شد. بدین منظور، مدل ریکاردین با استفاده از داده‌های تابلویی برآورد شد. نتایج نشان داد که متغیر گردوغبار بر روی رانت ذرت‌کاران خوزستانی تأثیر منفی و معنی‌داری داشته به‌طوری که گردوغبار، در هر دوره تولید، موجب کاهش رانت به میزان 2381 هزار ریال در هر هکتار می‌شود. از میان متغیرهای اقلیمی استفاده‌شده متغیرهای دما و رطوبت اثر کاملاً معنی‌دار بر رانت دارند. بدین صورت که با افزایش یک درجه دما نسبت به میانگین آن (9/32 درجه سانتی‌گراد)، رانت 9405 هزار ریال در هر هکتار افزایش می‌یابد و نیز افزایش یک درصد رطوبت هوا، باعث افزایش درآمد خالص به مقدار 2272 هزار ریال در هکتار می‌شود. همچنین، نتایج نشان داد، متغیرهای کود، سموم و سهم آب سطحی در آبیاری اثر مثبت و معنی‌دار و متغیرهای بذر، نیروی کار و کل سطح زیرکشت ذرت اثر منفی و معنی‌دار بر رانت زمین داشتند.