با توجه به شروع تعطیلات تابستانی دانشگاه و فراهم بودن امکان مسافرت دانشگاهیان، زمان را مغتنم شمرده و به بیان اهمیت، آداب و فواید سفر می پردازیم:

 مسافرت از سفارش های دین مبین اسلام است زیرا با سفر، علم، آگاهی و بینش انسان ها بیشتر می شود.

• مسافرت از دیدگاه قرآن

قرآن در آیات مختلف انسان را به سفر کردن تشویق کرده است. برای مثال می فرماید:«بگو در زمین سیر کنید و بنگرید عاقبت مجرمان چگونه بوده است.»(نمل آیه 69)

و یا در آیه دیگر می فرماید: «پیش از شما سنت هایی بوده است پس روی زمین بگردید و بنگرید.» نمل(36) واژه سیر کنید همان سفر کردن و با دقت نگریستن است و عبرت گرفتن است.

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می نویسند: از آیات و روایات بر می آید که سیر وسفر در زمین امری پسندیده و مستحب شریعت است.

دین مبین اسلام سفر کردن و جهانگردی را وسیله عبرت می داند و انسان را به تفکر و اندیشه وا می دارد. اسلام سفر کردن را فقط برای تفریح نمی داند بلکه سفر می تواند جنبه علمی آموزشی و ... داشته باشد.

•   آداب سفر

مسافرت آدابی دارد که با پرداختن به این آداب می توانیم این ایام را برای خود خوشایند کنیم. برای اینکه به یک سفر مفید برویم قبل از سفر باید بررسی های لازم را انجام دهیم و تمام جوانب را در نظر بگیریم.

انتخاب همسفر

حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام در نامه 31 نهج البلاغه می فرمایند: قبل از مسافرت، از رفيق و همسفرت سوال كن و اطلاع بياب، و قبل از تهيه مسكن از همسايه‌ات آگاه شو.

همسطحی همسفران به لحاظ مالی

امام باقر علیه السلام فرمود: با همسطح خود همسفر شو؛ زیرا سفر با کسی که هزینه تو را می دهد، مایه خواری مومن است.

امام صادق علیه السلام فرمود: با کسی مسافرت کن که او مایه زینت تو باشد؛ نه اینکه تو مایه زینت او باشی؛ و نیز فرمود: همسفرانی برگزینید که دخل و خرجشان با شما همسانی داشته باشد تا خوار نشوید. 

انتخاب سرپرست

رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند: هرگاه سه نفر به مسافرت روند بايد يكي از آنان مسئول كارها و تصميمات شود.

به ديگران اطلاع دادن

پيامبر فرمودند وظيفه هر مسلماني است كه وقتي خواست به مسافرت برود دوستان و برادرانش را مطلع كند و دوستانش نيز وظيفه دارند هرگاه برگشت به ديدنش بروند.

دعا و صدقه

رسول خدا (ص) هنگامیکه به سفر مکی رفت، جنین دعایی می کرد: خدایا! از سختی سفر و اندوه دوری و سرگردانی و دربدری و بدمنظری و ناخوشایندی درباره خاندان و مال و فرزند به تو پناه می برم.

امام صادق(ع) فرمود: سفرت را با صدقه آغاز کن و آیه الکرسی بخوان. 

لوازم سفر

رسول خدا(ص) فرمود: نشانه شرافت و شخصیت فرد در این است که هنگام سفر توشه ای خوب و دلپسند باشد.

دعا و عبادت

یکی دیگر از اصول مسافرت عبادت در سفر است. در این رابطه امام صادق (ع) می فرمایند: لقمان به فرزندش گفت: ... به سه چیز، از دیگر همسفران بیشتر بپرداز...( یکی)، در هر فرصتی نماز بخوان.

همکاری و هماهنگی

امام صادق (ع) در حدیثی با اشاره به این که یکی از اصول مسافرت همکاری و هماهنگی است، می فرمایند: هرگاه دیدی همسفرانت حرکت کردند، تو هم حرکت کن و هر گاه دیدی دست به کاری زدند، تو نیز همکاری کن! و هرگاه به کسی انفاق کردند، یا قرضی دادند، تو نیز انفاقی بکن و به همسفر قرض بده.

مشورت با همسفران

امام صادق (ع) می فرمایند: لقمان به فرزندش گفت هرگاه با گروهی به سفر رفتی، در کارهای یکدیگر خوب با هم مشورت کنید.

خوشرویی و تبسم داشتن

یکی دیگر از اصول سفر نشاط و خوشرویی است، در این رابطه امام صادق (ع) می فرمایند: لقمان می گفت: ... با همسفران همیشه لبخند بزن، و خوشرو باش.

بذل و بخشش

حفظ اسرار

بازگو نكردن مشكلات سفر

به تنهايي سفر نرفتن

• فوايد سفر

الف- سلامتي؛

رسول اکرم (ص) می فرمایند: سفر كنيد تا صحت و سلامتي بدست آريد. و جهاد كنيد تا غنيمت يابيد.

ب- زياد شدن عقل؛

رسول اکرم (ص) می فرمایند: مسافرت كنيد. چرا كه اگر مالي به دست نياوريد، اما عقلتان زياد مي‌شود

منابع: کتاب مفاتیح الحیاة، سایت تبیان، سایت همشهری آنلاین