چکيده

به منظور سیاست گذاری و برنامه ریزی کاهش آسیب‌پذیری ساختمان های شهری در مقابل زلزله و ارائه تصویری روشن از وقوع احتمالی زلزله و عواقب ناشی از آن ارزیابی پهنه های آسیب پذیر شهری ضروری است. براین  اساس امروزه وضعیت و شرایط مختلف قبل از رخداد زلزله‌های  احتمالی در شدت‌های مختلف شبیه‌سازی و بر مبنای آن  نقشه‌های پهنه بندی آسیب‌پذیری ساختمان های شهری تهیه و مورد ارزیابی  قرار می گیرد. پژوهش حاضر سعی دارد  تا با مدلFuzzy AHP و نرم‌افزارGIS  به طراحی سناریوهای زلزله در شدت‌های مختلف به منظور  برآورد آسیب‌پذیری ساختمان‌های منطقه 3 شهرداری  تهران در برابر زلزله ارائه نماید. این پژوهش كاربردي و با روش های توصیفی-  تحليلي و پیمایشی است. میزان آسیب های وارده به ساختمان‌های این منطقه شهری در پنج گروه شامل: پهنه های آسیب‌پذیر خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و نابودی کامل تقسیم شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که میزان آسیب پذیری ساختمان ها در سناریوهای طراحی شده 6 مرکالی به ترتیب 88/53، 77/26، 04/19، 04/0، 25/0 درصد و در 7 مرکالی به ترتیب 28/23، 22/21، 31/9، 42/26، 75/19 درصد و در 8 مرکالی به ترتیب 54/0، 33/22،59/20، 55/9، 97/46 درصد است. بالاترین میزان آسیب پذیری بر اساس تعداد ساختمان‌ها به ترتیب در نواحی 2، 3، 5، 4، 1 و 6 منطقه وجود دارد. مهمترین دلایل این وضعیت استفاده از مصالح بی دوام  و کم مقاوم در ساخت و سازها،  بالا بودن عمر ساختمان‌ها، مکانیابی ساخت و سازها بر روی زمین های ناپایدار ، عدم رعایت استاندارد‌های ساخت و ساز از جمله آیین‌نامه 2800، تمرکز و تراکم زیاد جمعیّت و برج‌سازی با مطالعات ضعیف می‌باشد.