ماموریت برخورد عمدی به یک سیارک آغاز شد

ناسا چهار روز پیش، ماموریت «دفاع سیاره‌ای» خود را آغاز کرد. در این ماموریت یک فضاپیما با سرعت بیش از ۲۴ هزار کیلومتر بر ساعت عمدا به یک سیارک کوبیده می شود تا بتواند اندکی مدار آن را تغییر دهد.

در ابتدا باید خیال شما را راحت کنیم که فعلا هیچ سیارکی در مسیر برخورد با زمین وجود ندارد و هدف ناسا  از ماموریت DART این است که خود را برای چنین رویدادی آماده کرده و بدانیم اگر یک جرم فضایی خطرناک به سمت ما می آید، چه کاری باید انجام دهیم؟  آیا می‌توانیم مطمئن باشیم که برنامه های پیش بینی شده به خوبی عمل  می‌کنند؟

فضاپیمای «تغییر مسیر حرکت سیارک دوتایی» (Double Asteroid Redirection Test)  یا «DART»  روز چهارشنبه، ۲۴ نوامبر در ساعت ۱:۲۰ به وقت منطقه زمانی شرقی (ساعت ۹:۵۰ به وقت ایران) توسط موشک فالکون ۹ به فضا پرتاب شد. این نخستین تلاش ناسا برای آزمایش این موضوع است که آیا برخورد عمدی فضاپیما به سیارک برای نجات بشریت یک استراتژی واقع‌بینانه است یا خیر. در این ماموریت فضاپیمای DART  قصد دارد به‌طور مستقل به سمت یک سیارک ِ هدف، حرکت کند و به‌طور عمدی با آن برخورد داشته باشد تا در نهایت بتواند کمی مسیر آن را منحرف کند.

فضاپیمای ناسا پس از یک سال طی کردن مسافت، به همسایگی هدف خود موسوم به “دیمورفوس”(Dimorphos) می‌رسد که یک سیارک به اندازه یک استادیوم است و به دور یک سیارک بسیار بزرگتر به نام “دیدیموس”(Didymos) می‌چرخد. مأموریت ناسا شامل کوبیدن فضاپیمای “DART” به سیارک “دیمورفوس” با سرعت باور نکردنی تقریباً ۲۴ هزار کیلومتر بر ساعت است.

قطر سیارک دیدیموس چیزی حدود ۷۸۰ متر یا به عبارتی به اندازه ارتفاع آسمان‌خراش برج خلیفه در دبی است. قطر دیمورفوس چیزی حدود ۱۶۰ متر است. دیدیموس گزینه‌ی مناسبی برای این ماموریت است، زیرا تهدیدی برای زمین به حساب نمی‌آید و دانشمندان می‌توانند تغییر در مدار دیمورفوس را با تلسکوپ‌های زمینی اندازه‌گیری کنند.

فضاپیمای “DART” به اندازه یک خودرو است و وزن آن تقریباً 610 کیلوگرم است. اگر همه چیز خوب پیش برود، پس از کوبیده شدن این فضاپیما به “دیمورفوس”، مدار تقریباً ۱۲ ساعته آن به دور “دیدیموس” چند دقیقه تغییر می‌کند. حدود ۱۰ روز قبل از برخورد، یک ماهواره کوچک که برای تصویربرداری از سیارک‌ها است از فضاپیمای اصلی جدا می‌شود و امکان ارسال تصاویر برخورد به این سیارک فراهم می‌آید.

از سوی دیگر دانشمندان در زمین با تلسکوپ آخرین لحظات قبل از برخورد را ثبت می‌کنند و تمام این داده‌ها آن‌ها را قادر می‌سازد تا میزان تغییر مدار «دیمورفوس» را محاسبه کنند. در سال ۲۰۲۴ ماموریت دیگری از جانب آژانس فضایی اروپا به نام “هرا”(Hera)، میزان موفقیت ماموریت ناسا را بررسی می‌کند تا ببیند آیا موثر واقع شده یا خیر.

در حالی که این برخورد فقط باید یک تأثیر جزئی بر روی سیارک بگذارد، باید به اندازه کافی تاثیر بگذارد تا در آینده این سیارک از مسیر حرکت به سمت زمین منحرف شود. اما این روش تنها در صورتی کار می‌کند که بدانیم این روش از قبل با موفقیت آزمایش شده است. “DART” اولین بخش از استراتژی دفاع در برابر سیارک‌ها است که ناسا با همکاری آژانس فضایی اروپا برای جلوگیری از برخورد احتمالی “سیارک‌های خطرناک” به زمین انجام داد. این ماموریت توسط دفتر هماهنگی دفاع در برابر سیارک‌های ناسا و بخش علوم سیاره‌ای هدایت می‌شود.