Abstract

زندگی در مناطق روستایی باعث می‌شود تا افراد دسترسی کمتری به خدمات اجتماعی و اقتصادی داشته باشند. ازاین‌رو، آرمان اصلی برنامه‌ها و پروژه‌های توسعه روستایی، بهبود کیفیت زندگی کسانی است که در این مناطق زندگی می‌کنند. بر همین اساس قانون هدفمندی یارانه­ها نیز به‌منظور برقراری عدالت و رفاه اجتماعی و همچنین ارتقای سطح کیفیت زندگی قشر ضعیف جامعه به اجرا درآمد. پژوهش پیمایشی- تحلیلی حاضر با هدف بررسی اثرات اقتصادی و اجتماعی قانون هدفمندی یارانه­ها بر کیفیت زندگی روستاییان شهرستان ارومیه به انجام رسید. جامعه آماری این تحقیق را 71353 خانوار روستایی این شهرستان تشکیل داد. با استفاده از فرمول کوکران تعداد 265 نفر به روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای به‌عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات این تحقیق پرسشنامه‌ای بود که روایی آن به‌وسیله گروهی از افراد متخصص تأیید شد و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تأیید گردید. مقدار این ضریب برای شاخص‌های مختلف بین70/0 تا 93/0 به دست آمد. نتایج تحقیق نشان داد که اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها هم بر بعد اقتصادی (531/0β= و سطح معنی‌داری=000/0) و هم بر بعد اجتماعی (582/0β= و سطح معنی‌داری =000/0) کیفیت زندگی روستاییان در شهرستان ارومیه اثر مثبت و معنی‌داری داشته ولی اثرات اجتماعی آن بیش از اثرات اقتصادی اجرای این قانون بوده است. با این وصف ازآنجاکه کیفیت زندگی تابع شرایط و عوامل بسیار متنوع و متعددی است با قطعیت نمی‌توان تمام تغییرات حاصله را به اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها مرتبط دانست.