چکيده

زمينه و هدف: در كشور ما علي رغم تمايل به شركت در برنامه هاي ورزشي، نقش ورزش در گذران اوقات فراغت دانش آموزان و دانشجويان بسيار كم است. از اين رو، هدف از انجام اين پژوهش بررسي و مقايسه نحوه گذران اوقات فراغت دانشجويان دختر دانشگاه هاي شهر زنجان با تاكيد بر ورزش و فعاليت هاي جسماني بوده است. مواد و روش ها: اين پژوهش از نوع مقطعي و جامعه آماري شامل 6284 نفر از دانشجويان دختر دانشگاه هاي زنجان (علوم پزشكي، آزاد و ملي زنجان) بود كه با استفاده از فرمول تعيين حجم نمونه، تعداد 384 نفر از آن ها به روش تصادفي طبقه اي به عنوان نمونه آماري برگزيده شدند. جهت گردآوري اطلاعات از پرسش نامه استفاده گرديد كه پايايي به روش آلفاي كرونباخ (79/0=ra) تعيين شد. براي تجزيه و تحليل اطلاعات از روش هاي آماري توصيفي (ميانگين، فراواني و ضريب همبستگي) و استنباطي (آزمون ناپارامتريك كروسكال - واليس) استفاده شد. يافته ها: نتايج نشان داد كه در ميان فعاليت هاي اوقات فراغت، شنيدن موسيقي، تماشاي تلويزيون و هم صحبتي با دوستان به ترتيب در اولويت هاي اول تا سوم و پرداختن به ورزش در اولويت دهم قرار داشت. اما در زمينه ميزان علاقه دانشجويان، ورزش جايگاه سوم را داشت. از سوي ديگر، بررسي روابط بين متغيرها نشان داد كه بين نحوه گذران اوقات فراغت دانشجويان سه دانشگاه در فعاليت هاي مذهبي، ديدار اقوام، تمرين ساز و آواز، تماشاي ويدئو، قدم زدن و گردش كردن، هم صحبتي با دوستان، سياحت و زيارت تفاوت معني داري وجود دارد (p<0.05). نتيجه گيري: فعاليت هاي غير حركتي مانند تماشاي تلويزيون و ... سهم عمده اي از ساعات فراغت دانشجويان را به خود اختصاص داده و ورزش در فعاليت هاي فراغتي جاري آن ها جايگاه درخور توجهي نداشت. از سوي ديگر، تفاوت در نحوه گذران اوقات فراغت دانشجويان در دانشگاه ها را مي توان به تفاوت هاي فرهنگي، اجتماعي و علايق دانشجويان و هم چنين تفاوت امكانات و برنامه هاي اوقات فراغت دانشگاه ها نسبت داد.