Abstract

بر پایه مطالعات گسترده‌ای که تاکنون انجام شده است، بی شک، نقش داده‌های سرعت عبور امواج از سنگ‌ها در ارزیابی مخازن هیدروکربنی حیاتی است. در این بین، مطالعه سرعت عبور امواج در سنگ‌های دولومیتی که اغلب در سیستم‌های کربناته یکی از بهترین بخش مخازن هیدروکربنی را تشکیل می‌دهند، از اهمیت زیادی برخوردار است. مسلماً بافت سنگ‌ها، نوع و جنس کانی‌ها، اندازه بلورها، درصد کوارتز موجود در سنگ و بسیاری از خواص ریزساختار بر رفتار فیزیکی و مهندسی آنها اثر می‌گذارد. در راستای مطالعات گذشته و برای درک بهتر این ارتباط، برنامه جامعی از آزمایشات برروی 3 دسته سنگ دولومیتی ریز بلور، متوسط بلور و درشت بلور طراحی شد. در این مقاله نتایج مرتبط با اندازه‌گیری دانسیته، سرعت موج برشی و فشاری برای 32 نمونه شامل 12 نمونه دولومیت ریزبلور، 9 نمونه دولومیت متوسط بلور و 11 نمونه دولومیت درشت بلور آورده شده است. مطابق با نتایج به‌دست آمده با افزایش اندازه بلور‌ها، دانسیته سنگ کاهش می‌یابد. سرعت موج فشاری و برشی برای نمونه‌های ریز بلور حدود 9% و برای نمونه‌های درشت بلور 12% کمتر از نمونه‌های متوسط بلور می‌باشد. نتایج نشان داد که برای نمونه‌های ریزبلور، متوسط بلور و درشت بلور نسبت V‌_P/V _S به‌ترتیب برابر 78/1، 81 /1و 77/1 است. همچنین مشاهده شد که مدول یانگ دینامیکی برای نمونه‌های متوسط بلور حدود 15% از نمونه‌های ریز بلور و حدود 27% از نمونه‌های درشت بلور بیشتر می‌باشد. علاوه‌بر‌این دیده شد که با افزایش در اندازه بلور تغییر قابل توجهی در نسبت پواسون سنگ‌های دولومیتی رخ نمی‌دهد.