امام صادق(ع) از رسول اللّه (ص) نقل فرمودند:
«اشرف الموت قتل الشّهادة؛
با شرافت‏ترین مرگها، کشته شدن به نحو شهادت است».

از مهمترین عوامل بازدارنده روند تکاملى جامعه و بزرگترین آفت انقلاب و حرکتهاى سازنده، آمیزش خطوط انحرافى و جریانات منفى با مایه‏هاى اصیل و پاک و بر حق است. حق و باطل گاه آنچنان بهم مى‏آمیزد که تمیز و جدائى آنها از یکدیگر محتاج به ایجاد سیل و موج قوى است تا لاشه‏ها را از درون دریاى جامعه به بیرون پرتاب کند و گوهرها و مرجان‏ها و یاقوت‏ها را در درون بپرورد.
حق و باطل گاه مانند کف و آب هستند که تشخیص و جدائى آنان ساده است و گاه آنچنان بهم مخلوط شده‏اند که باید با حرکتهاى تند و پرحرارت از هم جدا شوند.
انتخاب آگاهانه شهادت در سایه تفکر صحیح در چنین مواردى نقش خود را ایفاء مى‏کند، شهادت چنان حرارت و سوزى مى‏آفریند و چنان حرکت و تکانى را بوجود مى‏آورد که حق و طرفدارانش از باطل و پیروانش به خوبى جدا مى‏شوند.
شهادت شجاعانه نقش جدا کردن و شناساندن و سرانجام رشد و نمو حق و نابودى باطل را به طور احسن و اکمل در جامعه ایفاء مى‏کند و با این اثر، اجتماع را از رکود و جمود و انزوا خارج مى‏سازد و با تصفیه عمیق، پویایى و بالندگى و کمال جامعه را تضمین مى‏کند.
مگر نه این است که مرگ به سراغ همه خواهد آمد و گریزى از آن نیست، پس چه بهتر آنکه با مردن معامله‏اى انجام شود و در برابر دادن سرمایه حیات و قربانى شدن، سود و نتیجه‏اى بزرگ عائد شود.

خداوند در قرآن مى‏فرماید:
«اگر در راه خدا کشته شوید یا بمیرید، آمرزش و رحمت خدا بهتر از هر چیزى برایتان خواهد بود.»
شهادت که نتیجه سلامت روان، روحیه شجاعت و انتخاب آگاهانه است، مقاومت و پویایى جامعه را به دنبال دارد، چرا که ریشه در قدرت، قوت، صبر، استقامت، مبارزه با کفر، انسجام، آخرت خواهى و ظرفیت بالا دارد و این عوامل در مجموع، مقاومت جامعه را بالا برده و اجتماعى را متحرک و پویا و سازنده مى‏سازد. شهیدان، مقاومت و پویایى جامعه را تضمین مى‏نمایند و به جامعه ظرفیت روحى مى‏بخشند و ضعف و سستى را از بین مى‏برند و هر جامعه‏اى که افراد آن این گونه باشند، مشمول رحمت و نصرت خداوند هستند، و دیگر شکست نخواهند خورد که: «ان ینصرکم اللّه فلا غالب لکم؛ اگر خدا یاریتان کرد، دیگر کسى بر شما غلبه نمى‏کند.»
شهادت در مکتب قرآن و تشیع داراى هفت رکن است:
1- داشتن ایمان به خدا، پیامبر و ائمه راستین معصوم اسلام.
2- گزینش آگاهانه.
3- به فرمان خدا و رسول خدا(ص) بودن، (پیروى از سنت و عترت).
4- انگیزه راه خدا قرار دادن.
5 - ایثارگرى براى خشنودى خدا و رسیدن به رضوان و قرب او.
6- براى اعلاء کلمه حق و ریشه کن نمودن باطل پیکار کردن.
7- در معیت خدا و اولیاء خدا بودن.