چکيده

به منظور بررسي قابليت جايگزيني بستر كشت پيت ماس بوسيله ضايعات سلولزي درختان نخل،‏ تحقيقي با استفاده از گياه برگ زينتي آگلونما  (Aglaonema commutatum cv. Silver Queen)‎ در قالب طرح پايه كاملا تصادفي با 8 تيمار و 6 تكرار صورت گرفت. بسترهاي كاشت عبارت بودند از: پيت ماس،‏ ضايعات نارگيل (كوكوپيت)،‏ ضايعات نخـل (پالم پيت) و باگاس نيشكر به صورت خالص و همچنين مخلوط با 50 درصد پرليت. شاخصهاي رشدي از جمله تعداد برگ،‏ سطح برگ،‏ تعداد پاگياه،‏ وزن تر و وزن خشك اندام هوايي و ريشه مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه تيمار بستر كشت اثر معني داري بر شاخصهاي رشد دارد. بالاترين سطح برگ،‏ تعداد برگ،‏ تعداد پاگياه و وزن خشك اندام هوايي و ريشه در بستر كشت كوكوپيت و كمترين آن در باگاس نيشكر مشاهده شد. بسترهاي كشت پيت ماس و پالم پيت اثرات مشابهي بر روي اكثر شاخصهاي رشدي داشتند. در مورد بيشتر خصوصيات بستر كشت از جمله ظرفيت تبادل كاتيوني،‏EC،‏ وزن مخصوص ظاهري و درصد خلل و فرج كل،‏ تيمار پالم پيت اختلاف معني داري با بستر كوكوپيت نداشت و تنها تفاوت عمده اين دو بستر در مورد ظرفيت نگهداري رطوبت بود كه در پالم پيت كمتر از كوكوپيت بود. در اين تحقيق استفاده از ضايعات تازه باگاس نيشكر به عنوان بستر كشت گياهان نتايج مفيدي به همراه نداشت و توصيه مي شود كه اين ماده از جنبه هاي ديگر كاربردي مورد توجه قرار گيرد. به طور كلي گياهان آگلونما بهترين رشد را در بستر كشت كوكوپيت نشان دادند كه در صورت در دسترس بودن در داخل كشور مي تواند به عنوان جايگزين كم هزينه تر پيت ماس مورد استفاده قرار گيرد. همچنين بستر كشت پالم پيت نيز بدليل در دسترس بودن و هزينه بسيار كمتر و نيز به خاطر وزن كم و كاهش هزينه حمل و نقل و صادرات گياهان گلداني،‏ با انجام تيمارهايي در راستاي افزايش نگهداري  رطوبت مي‌تواند به عنوان جايگزين مناسب پيت ماس در كشور معرفي شود.