چکيده

امروزه روستاییان با مشکلاتی مانند بیکاری، بهره‌وری پایین کشاورزی، افزایش مهاجرت به شهرها و حاشیه‌نشینی مواجه هستند. کسب‌وکارهای گردشگری روستایی می‌توانند در رفع این مشکلات موثر باشند. هدف از این پژوهش بررسی و شناسایی چالش‌های کسب‌وکارهای گردشگری روستایی از دیدگاه خبرگان روستایی و فعالان گردشگری منطقه آزاد ارس است. برای انجام این تحقیق، از رویکرد کیفی (روش تحلیل مضمون) استفاده شده است. نمونه مورد مطالعه با روش نمونه‌گیری گلوله برفی به صورت هدفمند انتخاب شد که تعداد 24 نفر را شامل شد. برای اطمینان از روایی و پایایی پژوهش از روش ارزیابی گوبا و لینکلن استفاده شد. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان می‌دهد روستاهای دارای جاذبه‌های گردشگری منطقه آزاد ارس با چالش‌هایی مانند آسیب‌پذیری اجتماعی، نبود سیاست‌گذاری مناسب، ضعف زیرساخت‌ها، کمبود سرمایه‌گذاری، حمایت مالی ناچیز از کسب‌وکار گردشگری، ضعف شبکه اطلاع رسانی، فصلی بودن گردشگری، نارسایی در نظارت بر طرح‌های اجرایی، فقدان پژوهش، امنیت ضعیف، مشارکت اندک روستائیان و سازمان‌های گردشگری، آسیب به معماری سنتی روستا و تخریب محیط زیست روبرو هستند.