چکيده

هدف از این پژوهش مقایسه تاثیر هشت هفته تمرینات زانو، ران و ترکیبی بر میزان درد و عملکرد زنان به دنبال  جراحی تعویض مفصل زانو بود. پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پيش آزمون و پس آزمون با سه گروه مداخله تمريني بود. آزمودنی های این پژوهش را 30 نفر از زنان دارای جراحی تعویض مفصل زانو تشکیل دادند که به صورت هدفمند انتخاب شدند و پس از تکمیل فرم رضایت نامه در مطالعه حضور پیدا کردند. آزمودنی ها به صورت تصادفی و برابر (10 نفر) در سه گروه پروتکل زانو (سن 65/50±5/27، قد 164/40±5/96 سانتیمتر، وزن 72±9/21 کیلوگرم)، پروتکل ران (سن 63/40±5/08، قد 165/30±4/71 سانتیمتر، وزن 74/70±5/41 کیلوگرم) و پروتکل ترکیبی (سن 63/30±3/30، قد 160±5/53 سانتیمتر، وزن 68/50±8/25 کیلوگرم) تقسیم شدند. پیش از اعمال مداخلات تمرینی، در جلسه پیش آزمون، و دو روز پس از انجام مداخلات تمرینی در جلسه پس آزمون، متغیرهای وابسته پژوهش شامل اندازه های مربوط به شدت کلی درد بوسیله آزمون مقیاس دیداری درد، و امتیاز درد در حرکات و فعالیت های روزمره، علائم (خشکی و تورم)، عملکرد روزمره، عملکرد تفریحی- ورزشی و کیفیت زندگی بوسیله پرسشنامه KOOS اندازه گیری شدند. پروتکل های تمرینی در بخش زانو، ران و ترکیبی شامل تمرینات کششی و تقویتی پیش رونده مفاصل مذکور بود که به مدت هشت هفته تمرینی و هر هفته سه جلسه تمرین شد. یافته های آزمون آماری آنوا حاکی از عدم اختلاف معنادار در متغیرهای درد و علائم (05/0P>) و اختلاف معنادار در عملکرد روزمره، عملکرد تفریحی- ورزشی و کیفیت زندگی بین گروه ها بود (05/0P<). آزمون تعقیبی توکی در  مقایسه چندگانه نشان داد که تفاوت بین گروه های ترکیبی و زانو و گروه های ترکیبی و ران بود. بر اساس نتایج این پژوهش، تمرین مفاصل پروکسیمال (ران) می تواند در ترکیب با تمرینات زانو در پروتکل های بازتوانی بیمارانی که تعویض مفصل زانو انجام داده اند بهتر باشد. بکارگیری حرکت درمانی بعنوان رویکردی محافظه کارانه بدنبال جراحی تعویض مفصل زانو می تواند مفید واقع شود.