چکيده

تبخیر-تعرق مرجع یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین مؤلفه‌ها در بهینه‌سازي مصرف آب کشاورزي و مدیریت منابع آب می‌باشد. در مطالعه حاضر کاربرد روش‌های شبکه عصبی مصنوعی و تجزیه مد تجربی- شبکه عصبی در پیش‌بینی تبخیر-تعرق روزانه در ایستگاه‌ همدیدی زنجان مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور یک دوره آماری 10 ساله (2000 الی 2009) که 7 سال (2000-2006) آن برای آموزش و سه سال انتهایی (2009-2007) جهت صحت سنجی مدل‌های مختلف در نظر گرفته شد. ترکیب‌های مختلفی از داده‌های ورودی (تأخیرهای مختلف) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مدل هیبریدی تجزیه مد تجربی-شبکه عصبی نسبت به مدل شبکه عصبی دارای توانایی و دقت بالاتری در پیش‌بینی تبخیر-تعرق روزانه می‌باشد. همچنین نتایج نشان داد که استفاده از تأخیرهای زمانی سالانه در مدل‌های شبکه عصبی و تجزیه مد تجربی- شبکه عصبی موجب افزایش دقت نمی‌گردد و در برخی موارد حتی موجب کاهش دقت نیز می‌گردد. بررسی نتایج در فصول مختلف سال نیز نشان داد که مدل پیشنهادی تحقیق حاضر در فصول کشت (بهار و تابستان) نیز دارای عملکرد مناسبی است. از نتایج تحقیق حاضر می‌توان در برنامه‌ریزی آبیاری مناطق موردمطالعه استفاده نمود.