خانه :: اساتید :: اخبار

بازدید:32572   بروزرسانی: 17-10-1399

Hassan Jafari

غلام حسن جعفری
«وفس» یک ژئوپارک بی نظیر هرمی شکل
چکيده


یکی از مسائلی که در چند دهه اخیر زبان زد محافل علمی شده، ژئوپارک، ژئوسایت و مناطق ژئوتوریستی است و به حق مناطقی که لندفرم های قابل توجه ای را داشته اند، با این نگرش از اهمیت و جایگاه خاصی برخوردار شده اند. کميجان که نام قديم آن کمجان بوده، از توابع استان مرکزی، خود داراي آثار تاريخي و نقاط ديدني متعددي است، ولی روستای وفس در شمال غربی آن از ویژگی خاصی برخوردار است که در این مقاله از آن به عنوان سرزمین هرمی ایران یاد شده است. وضعیت تکتونیک منطقه در طول دوران های زمین شناسی به همراه تغییرات اقلیمی کواترنری ایران زمین، باعث ایجاد لندفرم های بی نظیری در منطقه شده است که این لندفرم ها در اولین نظر (دیدگاه) اهرام ثلاثه مصر را به ذهن هر پژوهشگری متبادر می سازند. لایه های آهکی با ضخامت بسیار کم (در حدود 20 تا 40 سانتیمتر) طوری بر روی هم قرار گرفته اند که با میان لایه های بسیار نازک تری از مارن (در حدود 2 تا 5 سانتی متر) از هم جدا می گردند. چنین قرار گیری لایه ها همراه با شرایط اقلیمی منطقه که به محیط های سرد و خشک شباهت بیشتری دارد، باعث ایجاد دیاکلاژهای عمود بر لایه های آهکی شده است. این شرایط باعث شده که لایه ها در قطعات کوچک خرد شده و بر اثر شیب به پایین دست هدایت شوند. چنین شرایط زمین شناسی به همراه نحوه خرد شدن آهک ها نهایتا منجر به تشکیل فرم هایی شده است که شباهت زیادی به هرم دارند. با توجه به این که در محیط مواد فلزی بخصوص آهن به مقدار زیاد یافت می شود، رنگ لایه ها بر اثر اکسیده شدن آهن متمایل به زرد اجری شده و این خود شرایط مطلوب دیگری را برای تشابه بیشتر به اهرام ثلاثه مصر و آجری رنگ، فراهم کرده است. در این تحقیق با استفاده از مطالعات میدانی و کتابخانه ای وضعیت ژئوپارک وفس بررسی خواهد شد.