چکيده

تحلیل ژئونروتیک حوضه آبی قزل‏اوزن در شمال غربی کشور، با استفاده از آمار و اطلاعات اقلیمی منطقه و به¬ کمک نرم¬افزارهای Arc Gis، Surfer و Excell به‌صورت تحلیل هیدرو-ژئونروتیک درآمده است. در این مقاله برای بررسی سیستم نروتیک شبکه¬ی زهکش، از روابط هیدرولوژی و داده¬های اقلیمی استفاده گردیده است. کل حوضه قزل¬اوزن با در نظر گرفتن محل اتصال سرشاخه¬های اصلی، به 56 زیر حوضه تقسیم شد. توپوژئونرون، پالئوژئونرون و ژئونرون¬های مجازی، بر اساس ساختارهای الگوی آبراهه¬ای و سطوح فرسایشی مشخص گردید. نتایج حاکی از آن است که حدود 3792 کیلومترمربع آن، در کواترنر بارش جامد دریافتی خود را در یخچال بلوکه کرده و مواد بلوکه‌شده به¬گونه¬ای دیگر در تحول ناهمواری¬ها نقش داشته¬اند. لندفرم¬های غالب چنین وضعیتی به¬صورت سیرک¬های یخچالی بوده است. در پایین¬دست چنین لندفرم هایی علی¬رغم شیب مناسب، کاوش خطی آب به فرایند سطحی یخچالی تبدیل‌شده و درّه¬های U شکل را ایجاد کرده و گاه یخچال به‌صورت صفحه¬ای عمل کرده و درمجموع لندفرم¬هایی را شکل داده که به¬عنوان ژئونرون-های مجازی یاد می‌شود. با تغییر اقلیم منطقه در کواترنری و آب شدن ورقه¬های یخی در میانه¬ی حوضه قزل‏اوزن، نرون¬های ینکی¬کند و قلعه¬چای به¬عنوان توپوژئونرون ایزوله عمل نموده، درواقع خود به¬صورت حوضه¬های مستقلی داخل حوضه قزل¬اوزن درآمده¬اند. پایاب زنجان رود، میانه و در امتداد اصلی قزل‏اوزن از بیجار تا میانه تحلیل برنده بوده و مقدار آبی که دریافت می‏کنند بسیار کمتر از آبی است که از آن‏ها خارج می‏شود و اگر نبود رودخانه‏هایی همچون انگوران چای، قلعه‏چای، قرقون‏چای و... رودخانه کاملاً خشک می‏شد.