خانه :: اساتید :: اخبار

بازدید:31864   بروزرسانی: 11-06-1397

Mohsen Kalantari

محمد بارانی محسن کلانتری کاظم جباری
تحلیل الگوهای مکانی-زمانی بزهکاری در مناطق شهری مورد مطالعه: جرایم سرقت به عنف و شرارت و باجگیری در بخش مرکزی شهر تهران
Analysis of local- temporal patterns of delinquency in urban areas (case study: robbery in down town of Tehran)
چکيده


رشد بی رویه جمعیت در مناطق شهری موجب بروز مشکلاتی چون افزایش بزهکاری، حاشیه نشینی، بحران مسکن، شرایط نا مطلوب کار، مسائل زیست محیطی، حاشیه نشینی و ... گردیده است. یکی از مسائل مهم در شهرهای ایران امروز، افزایش نرخ ناهنجاری های اجتماعی و ایجاد حس ناامنی در بین شهروندان است. این موضوع  به دغدغه اصلی مسئولان و تصمیم گیران انتظامی تبدیل شده است. همچنین این امر موجب شده تا طی چند دهه گذشته، توجه و علاقه فزاینده ای به تحلیل ابعاد مکانی - زمانی بزهکاری با استفاده از سامانه های اطلاعات جغرافیایی (GIS) به عنوان یکی از ابزار های کنترلی پلیس در مناطق شهری پدیدار گردد. تحلیل های مکانی زمانی دو بعد مهم از وقایع مجرمانه است. این نوع تحلیل، اطلاعات ارزشمندی را برای حل مسایل و پاسخ به مشکلات امنیتی و انتظامی تدارک می بیند. پژوهش حاضر با هدف تحلیل مکانی و زمانی ارتکاب جرایم در بخش مرکزی شهر تهران انجام گرفته است. روش پژوهش با توجه به موضوع و پرسش های تحقیق ترکیبی از روشهای توصیفی، تطبیقی و تحلیلی است. در تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل‌های آماری و گرافیکی استفاده شده است. همچنین از نرم‌افزارArc GIS .9.3  و افزونه (Case) و افزونه Crime Analysis در محیط Arcview  استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش از پرونده های کیفری نیروی انتظامی و واحدهای اجرایی مرتبط فرماندهی انتظامی تهران بزرگ از تاریخ 1/1/87 لغایت 30/11/87 استخراج گردیده است. بدین ترتیب جامعه آماری مطالعه حاضر مجموعه جرایم ارتکابی سرقت به عنف و شرارت و باجگیری است که در دوره زمانی پژوهش در محدوده بخش مرکزی شهر تهران به وقوع پیوسته است.  یافته های پژوهش نشان می دهد وقوع جرایم سرقت به عنف، شرارت و باجگیری در بخش مرکزی شهر تهران از الگوهای مکانی و زمانی خاصی پیروی می کند و بیشتر جرایم در روزهای شنبه، یکشنبه و چهارشنبه و در اغلب موارد طی ساعات روز و وقت اداری رخ می دهد. مرکز تمرکز و ثقل این کانونها در قسمتهای مرکزی و شمال شرقی بخش مرکزی شهر تهران شکل گرفته است که این امر وضعیت نامساعد این مناطق را از نظر بزهکاری نشان می‌دهد. با توجه به نتایج پژوهش اقداماتی چون توانمندسازی ساخت و سازهای کالبدی و ساماندهی الگوهای کاربری اراضی ،کاهش تنگناها و مشکلات کالبدی، اجتماعی، اقتصادی این بخش تأثیر بسزایی در کاهش بزهکاری در بخش مرکزی شهر تهران دارد. همچنین به عنوان یک راه‌حل مقطعی و کوتاه‌مدت و با توجه به بحرانی بودن وضعیت بزهکاری در این منطقه می‌توان برنامه منظم کنترل انتظامی و اعزام گشت های تخصصی با توجه به نوع و میزان جرایم در این حوزه‌ها اجرا نمود. واژگان کلیدی: الگوهای مکانی زمانی، بزهکاری، تهران، بخش مرکزی شهر تهران