خانه :: اساتید :: اخبار

بازدید:29201   بروزرسانی: 15-10-1399

Mohammad Bagheri

لیلا رحیمی، محمد باقری، مجتبی رفیعیان
تحلیل تطبیقی تاثیر مقیاس مکانی بر مدل دلبستگی ساکنین محلات تاریخی و مدرن شهری ( نمونه موردی : شهر تبریز )
The comparative analysis of place scale influence  on the model of residents' place attachment in  modern  and historical neighborhoods(case study in Tabriz )
چکيده


تحقيق حاضر به منظور دستيابي به اهداف ارتقاء دلبستگي ساكنين به مقياسهاي مكاني (خانه، محله و شهر) بين محلات تاريخي و جديد شهري و كاهش جابجايي مكان هاي مسكوني، افزايش هويت ساكنين و پايداري محلات، در پي پاسخگويي به مجموعه سوالات زير مي باشد: 1- ميزان و شدت دلبستگي ساكنين به سه مقياس مكاني در محلات تاريخي و مدرن چگونه است؟ چه عواملي تاثيرگذار هستند؟؛ 2- هر يك از عوامل دلبستگي مكان با مقياس هاي مكاني مختلف چه ارتباطي دارند؟ 3- ارتباط بين عوامل فردي و دلبستگي به مكان در مقياس هاي مكاني مختلف چگونه هست؟ روش تحقيق، به دو روش كيفي (مصاحبه) و كمي (پرسشنامه) به صورت تطبيقي در سه مقياس خانه، محله و شهر به تعداد 210 نمونه پرسشنامه به صورت خوشه اي در ميان ساكنين محله تاريخي (سرخاب) و مدرن (رشديه ويلايي و آپارتماني) شهر تبريز انجام گرفت. نتايج يافته هاي تحقيق نشان داد كه ارتباط بين ميزان دلبستگي و مقياس مكان در شهر به زمان و مكان محلات آن وابسته است، ارتباط بين مقياس مكان و بعد عاطفي دلبستگي به مكان در محلات تاريخي به شكل منحني(U) (ميزان دلبستگي در مقياس محله پايين ترين) و در محلات مدرن به شكل (U) معكوس (ميزان دلبستگي در مقياس محله بالاترين) مي باشد. همچنين يافته ها آشكار كرد كه عوامل اجتماعي، عوامل موثر بر ارتقاء دلبستگي به محله و شهر در محله مدرن و عوامل كالبدي، عوامل موثر بر كاهش دلبستگي به محله در محله تاريخي مي باشد. بنابراين برنامه ريزان و طراحان شهري براي ارتقاء دلبستگي ساكنين به محلات تاريخي به عنوان مسئله اساسي، بايد به عوامل كالبدي شامل سيماي محله، فضاي سبز و نگهداري از محوطه و پاكيزگي محله توجه و تاكيد بيشتري داشته باشند. از ميان عوامل فردي نيز تاثير گروه هاي سني، مالكيت و مدت سكونت بر دلبستگي در محله تاريخي (مثبت) برعكس محله مدرن (منفي) مي باشد. عوامل فردي ديگر نيز از جمله جنسيت، وضعيت تاهل و تحصيلات نيز ارتباط معني داري با دلبستگي به مكان در محلات دارند. در كل اين يافته ها نشان داد كه براي ارتقاء دلبستگي بايد به شكل متفاوت به ويژگيهاي جمعيتي- اجتماعي ساكنين و طراحي ويژگيهاي كالبدي محلات تاريخي و مدرن شهري اهميت داده شود.