چکيده

خشكسالي يكي از وقايع محيطي است كه به ويژه در مناطق خشك و نيمهخشك ايران بسيار رخ ميدهد و جلوه اين پديده بيشتر در بخش منابع آب، كشاورزي و منابع طبيعي پديدار ميگردد. در مناطق حساس خشك و نيمهخشك كاهش بارندگي تاثير زيادي بر منابع آب ميگذارد و در بسياري موارد خشكساليهاي هواشناسي و هيدرولوژيكي همزمان رخ مي- دهد. بنابراين مهمترين اثر خشكسالي در كاهش و خشكي منابع آب نمود مييابد. در تحقيق حاضر به تحليل گستره خشكسالي بيسابقه سال زراعي87-86 استان يزد و تاثير آن بر منابع آبي استان با استفاده از شاخص درصد از نرمالبارندگيPNPI)و تكنيك سيستم اطلاعات جغرافياييGIS)پرداخته شد. منابع تامين آب استان يزد شامل 3180 رشته قنات، 619 دهنه چاه و 4298 حلقه چاه عميق و نيمه عميق ميباشد. بدين منظور از آمار بارندگي ماهانه 30 ايستگاه با پراكنش مناسب، آمار دبي 13 قنات و چشمه و 20 رودخانه انتخابي در سال زراعي 87-86 در نقاط مختلف استان يزد استفاده شد. نتايج بررسي خشكساليها نشان داد در سال آبي مورد مطالعه در تمام مناطق استان خشكسالي با شدتهاي مختلف رخ داده است. كمترين مقدارPNو شديدترين خشكسالي مربوط به اسفند آباد ابركوه بوده است. نقشه گستره نيز خشكساليهاي شديدتري را در قسمت جنوب و جنوب غربي و در شهرستانهاي مهريز، هرات و مروست، تفت،ابركوه، بخش هايي از جنوب غربي يزد و محدوده خرانق نشان داد كه ضرورت توجه بيشتر به مناطق داراي حساسيت بيشتر نسبت به خشكسالي را نمايان مي سازد. بيشترين درصد كاهش آبدهي در قنات عباس آباد مهريز رخ داده است و منجر به خشكيدگي اين قنات شده است. همچنين خشكسالي منجر به خشك شدن 75 درصدي رودخانههاي انتخابي شده است و در ساير رودخانهها نيز كاهش دبي مشاهده شده است