خانه :: اساتید :: اخبار

بازدید:28939   بروزرسانی: 14-01-1403

Nasrollah Abbassi

Abbassi, N. and Soleimani Abhari, H.
Qadamgah: the natural or carved human footprints and its significance on the Iranians religion beliefs in before and after the advent of Islam
قدمگاه، اثر جای پای طبیعی یا حجاری و جایگاه آن در باورهاي مذهبی ايرانيان در قبل و پس از ظهور اسلام
چکيده


قدمگاه‌ها، مكان‌هاي مقدسي هستند كه در ايران قدمت تاريخي و قديمي دارند و به عنوان يك ميراث فرهنگي و مذهبي شناخته مي‌شوند. اغلب، جاي پاي مقدسي در قدمگاه‌ها نصب شده‌ است، كه بيشتر آن‌ها به امام هشتم، علي بن موسي الرضا(ع) نسبت داده مي‌شوند. پراكندگي قدمگاه‌ها در استان‌هاي جنوبي ايران، بيشتر است. در اين مقاله جاي پاهاي موجود در برخي از قدمگاه‌ها و ارتباط آن‌ها با جا پاهاي طبيعي مورد توجه است و همچنين موقعيت مكاني قدمگاه‌ها با منابع آبي مورد ارزيابي و تحليل قرار مي گيرد. بر اساس گزارشات در دسترس و همچنين مشاهده برخي از جاي پاها در قدمگاه‌ها، اطلاعات مورد نياز براي چنين ارزيابي بدست آمد. هرچند رد پاي طبيعي انسان‌ها از بسياري از نقاط دنيا گزارش شده‌اند، ولي نوع سنگ و هندسه جاي پاها در قدمگاه‌ها، گواه بر دست‌كَند و مصنوعي بودن آن‌هاست. رد پاهاي طبيعي در سنگ‌هاي رسوبي يا در سنگ‌هاي آذرآواري (خاكسترهاي آتشفشاني) يافت مي‌شوند. اين در حالي است كه جا پاهاي نصب شده در قدمگاه‌ها، بر روي سنگ‌هاي آذرين يا دگرگوني نيز حجاري شده‌اند. با اين وجود، نقش جاي پا در قدمگاه به لحاظ تاريخي يادآور روايت حضور امام معصوم(ع) يا امامزادگان در آن مكان است كه به طور معجزه آسايي جاي پاي آن‌ها در سنگ نقش بسته است. از طرف ديگر، قدمگاه‌ها در ايران، اغلب در نزديكي چشمه‌ها و منابع آبي بنا شده‌اند و به نوعي تداعي كننده تقدس آب در ايران هستند. پاكيزه نگه داشتن آب و همگاني دانستن منابع آبي در ايران همراه با رويكردهاي آييني و باورهاي تاريخي-مذهبي است و ساخت قدمگاه  تلاش ایرانیان را در اين راستا نشان مي دهد.