چکيده

چکیده تعیین معیارهای کودآبیاری در روش¬های جدید آبیاری سطحی از جمله آبیاری جویچه¬ای با جریان موجی به منظور افزایش کارایی مصرف آب و کود ضروری است. از مهمترین شاخص¬های کودآبیاری، میزان یکنواختی توزیع آب و کود می¬باشد. به همین منظور در تحقیق حاضر، شاخص¬های یکنواختی توزیع آب و نیترات در کودآبیاری جویچه¬ای با جریان موجی و پیوسته با استفاده از داده¬های مزرعه¬ای مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش¬ در یک خاک با بافت لوم رسی در مزرعه تحقيقاتي پرديس كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه تهران در سال 1391 انجام شد. مدیریت¬های کودآبیاری مختلف در آزمایش¬های با جریان موجی شامل تزريق کود نیترات آمونیوم در تمامي موج¬هاي مرحله پيشروي، مرحله پس از پيشروي و ترکيب موج انتهايي فاز پيشروي و ابتداي مرحله پس از پيشروي مورد آزمايش قرار گرفت. براي جريان پيوسته نيز تزريق کود در نيمه دوم مرحله پيشروي و پس از مرحله پيشروي اعمال گرديد. یکنواختی توزیع چارک پایین نیترات در آزمایش¬های کودآبیاری با جریان موجی و پیوسته به ترتیب در محدوده 4/54 تا 8/93 و 7/77 تا 6/93 درصد به دست آمد. همچنین یکنواختی توزیع چارک پایین آب در آزمایش¬های با جریان موجی و پیوسته به ترتیب در محدوده 0/88 تا 7/93 و 0/78 تا 5/90 درصد به دست آمد. تلفات نیترات در آزمایش-های مختلف عمدتاً از طریق رواناب بود و مقدار آن در آزمایش¬های با جریان موجی و پیوسته به ترتیب 1/5 تا 1/47 و 7/3 و 2/27 درصد محاسبه شد. شاخص راندمان توزیع چارک پایین به منظور بررسی راندمان کاربرد و یکنواختی توزیع آب و نیترات مورد استفاده قرار گرفت. مقدار این شاخص برای نیترات در آزمایش¬های با جریان موجی وپیوسته به ترتیب در محدوده 0/45 تا 5/80 و 2/68 تا 5/79 درصد محاسبه گردید. نتایج نشان داد، گزینه مناسب در مدیریت کودآبیاری جویچه¬ای با جریان موجی و پیوسته به ترتیب تزریق کود در تمام موج¬های مرحله پیشروی و نیمه دوم مرحله پیشروی بود. واژه¬های کلیدی: آبیاری موجی، تلفات نیترات، مدیریت کودآبیاری، یکنواختی توزیع آب، راندمان