چکيده

کسب سعادت و رضایت الهی و دوری از شقاوت و غضب الهی، هدف اصلی مسلمانان در اعمالشان است؛ به گونه ای که حتی می توان هر عمل مباحی را با نیت تقرب به خداوند انجام داد تا در حصوص سعادت و کسب رضایت الهی موثر باشد. از جمله انحرافات اخلاقی که مبتلا به بسیاری از اعمال انسانهاست، رذیلت ریا است. تاثیر مستقیم خلوص نیت و یا ریاکاری در سعادت و یا شقاوت اخروی انسان و نیز کسب رضایت یا غضب الهی و همچنین ورود آیات و روایات بسیار در این زمینه ما را بر آن داشت تا ضمن فهم چیستی ریا، موارد مجاز آن – مانند کتمان گناهان – و نیز موارد مذموم آن؛ مانند ریا در عبادت برای کسب جاه و مقام در دنیا را مشخص کرده و حکم اخلاقی و شرعی آن را بیان کنیم، تا در نتیجه اعمال خود را از ابتلای به ریای مذموم دور کرده و مورد غضب الهی واقع نشویم. و دیگر اینکه در صورت ابتلای به این رذیلت اخلاقی در صدد اعاده آن عمل باشیم. در این مقاله پس از تبیین ماهیت ریا، اثرات فردی و اجتماعی آن، راه های درمان و رفع این رذیلت اخلاقی از نظر اخلاقیون مسلمان مورد بررسی قرار خواهد گرفت.