چکيده

منطقه آق­کند در فاصله حدود 50 کیلومتری شمال زنجان با مختصات طول جغرافیایی "30 '4 °37 شمالی و عرض جغرافیایی "13 '20 °48 شرقی قرار گرفته و بخشی از ورقه 1:100000 هشتجین در زون ساختاری البرز می­باشد. واحدهای سنگی این منطقه شامل گدازه­های بازالت- بازالت آندزیتی، تراکی­بازالت و توف­های بازیک تیره رنگ (به سن ائوسن)، گدازه­های ریولیتی- ریوداسیتی، پرلیت، پیچستون و ایگنیمبریت (به سن الیگوسن) هستند. گدازه­های ریولیتی- ریوداسیتی دارای بافت‌های پورفیریتیک، میکرولیتی پورفیری، حفره­ای و بادامکی بوده که درشت بلورهای پلاژیوکلاز، بیوتیت و گاه سانیدین در زمینه­ دانه ریز تا میکرولیتی قرار گرفته­اند. حفرات موجود در سنگ‌های ریولیتی- ریوداسیتی توسط سیلیس­های غیربلورین (اوپال و کلسدونی)، کوارتز و گاه کلریت پر شده‌اند. پرلیت­ها دارای بافت پرلیتی و هیالوفیریک بوده و درشت بلورهای پلاژیوکلاز، سانیدین و بیوتیت در یک زمینه شیشه­ای با ترک­های مدور قرار گرفته­اند. در پیچستون‌ها ترک­های پرلیتی مدور وجود نداشته و جهت­­یابی مشخص در ترک­های شیشه دیده می­شود. ایگنیمبریت­ها دارای بافت اوتاکسیتی و پورفیرو‌کلاستیک با حالت جریانی مشخص بوده و متشکل از بلورهای پلاژیوکلاز، سانیدین، کوارتز و کانی­های کدر همراه با قطعات خرده‌سنگی می­باشند. قطعات خرده‌سنگی ایگنیمبریت­ها دارای بافت پورفیریتیک و شاردهای شیشه­ای در یک زمینه با حالت جریانی هستند. گدازه­های بازالتی- بازالت آندزیتی دارای بافت پورفیریتیک با درشت­بلورهای پلاژیوکلاز و کلینوپیروکسن در یک زمینه دانه­ریز کلریتی و اپیدوتی می­باشند. پلاژیوکلازها اغلب بافت غربالی داشته و به شدت اپیدوتی و کلسیتی شده­اند. کلینوپیروکسن­ها نیز با درجات متغیری به اپیدوت، کلسیت، کلریت و کوارتز دگرسان شده­اند. پرلیت­های منطقه آق­کند به صورت توده­هایی در دامنه گنبدهای ریولیتی- ریوداسیتی تشکیل شده­اند و از نوع گرانولار و کلاسیک هستند.