چکيده

منطقه اورتاسو در پهنه¬ی ایران مرکزی و در فاصله حدود 100 کیلومتری شمال¬غرب زنجان واقع شده است. واحدهای ماسه¬سنگی این منطقه مربوط به سازند قرمز فوقانی می¬باشند. براساس مطالعات صحرایی و پتروگرافی، ماسه¬سنگ¬های مزبور از نظر اندازه، دانه¬ریز تا دانه درشت بوده و در آنها آثار لایه¬بندی مورب و ریشه گیاهان قابل مشاهده است. این ماسه¬سنگ¬ها از نظر جورشدگی، ضعیف تا متوسط بوده¬ و دارای ذارت عمدتاً نیمه¬زاویه¬دار تا نیمه¬گِرد شده با کرویت متوسط می¬باشند. براساس مطالعات سنگ¬شناسی، ماسه¬سنگ¬های مزبور لیت¬آرنایت (عمدتاً چرت¬آرنایت و فیل¬آرنایت) حاوی کوارتزهای تک-بلوری و چند¬بلوری، فلدسپات آلکالن (ارتوز) و خُرده سنگ¬های رسوبی و دگرگونی می¬باشند. از نظر بلوغ بافتی و کانی-شناسی، این ماسه¬سنگ¬ها در مراحل بلوغ¬یافته تا بلوغ¬نیافته هستند. این امر می¬تواند مؤید نزدیکی محیط رسوبگذاری این ماسه¬سنگ¬ها با سنگ منشأ آنها باشد. با توجه به اجزاء تشکیل¬دهنده، منشأ ماسه¬سنگ¬های مورد مطالعه احتمالاً سنگ¬های رسوبی- دگرگونی موجود در منطقه است.