چکيده

کانسار چاه¬باغ در منطقه معدني طلاي موته، در بخش مرکزي پهنه سنندج- سيرجان واقع شده است. سنگ ميزبان کانه¬زايي در چاه¬باغ، شيست¬های فلسيک و متاريوليت¬های به شدت دگرشکل¬ شده مي¬باشد که به¬ صورت بين¬لايه¬ای با واحدهای کلريت- اکتينوليت شيست قرار گرفته¬اند. بر اساس مطالعات ساختاری، سنگ¬هاي منطقه سه نوع دگرشکلي¬ از D1 تا D3 را پشت سر گذاشته¬اند. پهنه بُرشي امتدادلغز راست¬گرد با روند غالب شمال¬ باختري (º290-280N) موجود در منطقه، طي رخدادهاي شکل¬پذير مرحله D2 ايجاد شده است. کانه¬زايي درون پهنه¬های بُرشي شکل¬پذير و شکنا رخ داده¬ است. کانه¬زايي تيپ شکل¬پذير به ¬صورت مجموعه¬ای از رگه¬ها و عدسي¬هاي کوارتزي حاوي سولفيدهاي طلادار همروند با برگوارگی ميلونيتی است. کانه¬زايي تيپ شکنا شامل رگه¬هاي کوارتزي غني از سولفيدهای طلادار قطع¬کننده برگوارگی ميلونيتی است که در امتداد گسل¬هاي نرمال با روند شمال¬ باختری رخ داده¬اند. کوارتز، فلدسپات، سريسيت، اپيدوت و تورمالين مهم¬ترين کاني¬هاي دگرساني می¬باشند در حاليکه کانه¬ها در بخش¬هاي طلادار شامل پيريت، کالکوپيريت، آرسنوپيريت و نقره آزاد مي¬باشد. اکسيدها و هيدروکسيدهاي آهن، کائولينيت، آزوريت، مالاکيت، ديژنيت و کووليت در حين فرآيند¬هاي سوپرژن تشکيل شده¬اند. طلا به صورت دانه¬هاي آزاد درون گانگ سيليسي و يا حاشيه ¬سولفيدهاي دگرسان ¬شده حضور ندارد و تنها به صورت غيرقابل رؤيت و درگير درون شبکه کاني¬هاي سولفيدي قابل اندازه¬گيري است. عوامل کنترل¬کننده تمرکز کانه¬زايی در کانسار چاه¬باغ شامل دگرشکلی، دگرسانی، سيالات دگرگونی و ماهيت سنگ ميزبان است. توده¬های گرانيتی ارتباط ژنتيکی با کانه¬زايي ندارند. بر پايه مطالعات زمين¬شناسي و ساختاري (آناليزهاي ريزبافتي و پتروفابريکي)، چهار مرحله غني¬شدگي طلا در کانسار چاه¬باغ رخ داده است: 1- تمرکزهاي بالاي طلا در پيريت¬هاي دياژنتيک رسوبي طي زمان دونين يا قبل از آن درون واحدهاي آتشفشاني- رسوبي. 2- دگرشکلی (D1-D2) و دگرگوني (درجه متوسط تا بالا) واحدهاي غني از طلاي پالئوزوئيک طي فاز اصلي کوتاه¬شدگي پوسته¬اي در رژيم ترافشارشي ژوراسيک پايانی- ترشيري آغازين. به عنوان بخشي از اين رخداد، پهنه بُرشي چاه¬باغ تشکيل و مواد فرار دگرگوني سبب توسعه سيالات کانه¬ساز و تشکيل کانه¬زايي¬هاي اوليه طلا درون پهنه¬هاي بُرشي شکل¬پذير شده است. 3- تغيير دگرشکلي شکل¬پذير به شکنا طي بالاآمدگي ناحيه¬اي ائوسن و بيرون¬زدگي سنگ¬هاي دگرگوني و رخداد کانه¬زايي¬ طلا با ميزبان گسل¬هاي نرمال. اين ساختار کششي سبب جايگيري توده¬هاي گرانيتي و توسعه جريان سيالات دگرگوني و پيرو آن، ته¬نشست طلا درون گسل¬هاي نرمال در نزديکي ساختارهاي شکل¬پذير اوليه شده است. 4- رخداد فرآيندهاي سوپرژن و آزاد شدن طلا از کاني¬هاي سولفيدي اوليه. اين نتايج بيانگر مدل کوهزايي براي کانسار طلاي چاه¬باغ بوده و قابل انطباق با مدل دگرشکلي ترافشارشي راست¬گرد ارائه ¬شده براي پهنه سنندج- سيرجان مي¬باشد